Fowiści – dzikie bestie wśród artystów

Źródło zdjęcia: Gandalf’s Gallery, Henri Matisse – The Red Room [1908], (CC BY-SA 2.0), www.flickr.com

Fowizm to kierunek w malarstwie francuskim początku XX wieku. Rozwijał się od początku stulecia, ostatecznie jednak ukształtował się około roku 1905, wtedy właśnie młodzi artyści zademonstrowali swoje obrazy na “Salonie jesiennym”. Wystawa ta spotkała się z negatywnym przyjęciem. Pojawiły się komentarze stylu: “Publiczności ciśnięto w twarz garnek z farbą”. W roku 1906 podczas następnego salonu narodziła się nazwa kierunku. Krytyk sztuki użył złośliwego określenia Les Fauves (dzikie bestie) – zakrzyknął: “Donatello wśród dzikich bestii” – stąd nazwa kierunku. Fowiści nie stworzyli ugrupowania związanego z programem i manifestem. Ich wspólna działalność wyniknęła z podobnych poglądów i dążeń twórczych.

Przedstawiciele fowizmu

• Młodzi artyści skupili się wokół Henri Matisse’a, lecz grupę tworzyli także:
• André Derain
• Raoul Dufy
• Maurice de Vlaminck – nazywany najbardziej w fowistycznym, czyli najbardziej dzikim.

Fowiści przeciwstawiali się malarstwu realistycznemu, proponując antyrealizm. Inspirowali się sztuką ludową, meksykańską, afrykańską. Szczególną rolę w ich twórczości odegrały dzieła Paula Gauguina. Fowiści chcieli wywołać u widza szok. Cel ten osiągnęli przede wszystkim poprzez kolor, dlatego używali intensywnych barw, często zestawionych kontrastowo.

Jakie są cechy nurtu fowistycznego?

• kontrast
• deformacja kolorystyczna (kolory nie muszą być zgodne z kolorami w naturze)
• barwne kontury
• malowanie płaskimi plamami
• dążenie do prostoty
• deformacje anatomiczne
• brak perspektywy
• brak światłocienia.

Fowizm, czyli płasko i płytko

Artyści traktowali obrazy wyłącznie jako dekoracyjne rozwiązanie płaskiej powierzchni płótna. Obrazy fowistyczne stanowią autonomiczny świat (niezależny od rzeczywistości). Fowizm istniał krótko od 1905 do 1908 roku. Wywarł jednak silny wpływ na kształtujące się malarstwo XX wieku, a szczególnie na twórczość ekspresjonistów niemieckich oraz – ze względu na oderwanie kolory od natury – wpłynął na ukształtowanie się abstrakcji.

Będąc we Francji warto odwiedzić Muzeum Matisse’a w Nicei.