Jego nazwisko znają wszyscy: dzieci, dyletanci i niedouczeni. I kojarzą je błyskawicznie z każdym bohomazem podejrzanej wartości. A przecież Picasso to Vinci XX wieku. Przeczytaj o życiu i twórczości tego artysty.
Pablo Ruiz Picasso niewątpliwie jest jednym z najsłynniejszych artystów XX wieku, zaraz obok Antonio Gaudiego, Gustava Klimta czy Salvadora Dali.
Dzięki swojemu ojcu, który również był artystą i odkrył jego talent, karierę rozpoczął w bardzo młodym wieku (w wieku 9 lat ukończył swój pierwszy obraz olejny przedstawiający pikadora na arenie). Przeżył prawie 92 lata, do końca będąc aktywnym artystą. W tym czasie stworzył setki prac – nie tylko obrazów, ale także rzeźby, grafiki, ilustracje i ceramikę.
Dowiesz się o:
- Początkach twórczości Pabla Picasso.
- Okresie błękitnym w jego twórczości.
- Okresie różowym.
- Kubizmie.
- Obrazie „Guernica” Pabla Picasso.
- Wizycie Pabla Picassa w Polsce.
Informacje o Pablo Picasso w skrócie:
- Kiedy urodził się Pablo Picasso? 25 października 1881 roku.
- Skąd pochodzi Pablo Picasso? Z Hiszpanii.
- Gdzie urodził się Pablo Picasso? W Maladze.
- W jakich kierunkach tworzył Pablo Picasso? Kubizm, surrealizm, ekspresjonizm, postimpresjonizm.
- Kiedy zmarł Pablo Picasso? 8 kwietnia 1973.
- Gdzie jest pochowany Pablo Picasso? Vauvenargues Castle, Vauvenargues, Francja.
- Co namalował Pablo Picasso? Guernica (1937), Płacząca kobieta (1937), Panny z Awinionu (1907), Stary gitarzysta (1904), Autoportret (1901), Le Rêve (1932), Dziewczyna przed lustrem (1932), La Vie (1903), Dwie dziewczyny czytające (1934), Portret Dory Maar (1937).
Picasso twórcą kubizmu
Picasso zasłynął jako jeden z pionierów kubizmu. Razem z George’em Braque’a poszukiwał nowych rozwiązań artystycznych i rozwijał je w tempie porównywalnym z tempem zmian kulturowych i technologicznych XX wieku. Każda zmiana inspirowała jakiś nowy, radykalny pomysł. Można więc powiedzieć, że Picasso przeżył kilka artystycznych żyć.
Życie Pabla Picasso
Picasso urodził się 25 października 1881 roku w Maladze, która znajduje się na południu Hiszpanii. Był synem artysty José Ruiza i Marii Picasso. Zamiast przyjąć nazwisko Ruiz, które jest bardzo popularne w Hiszpanii, młody Picasso zdecydował się używać bardziej niespotykanego nazwiska matki. Podobno jego pierwsze słowa brzmiały „piz, piz”, próbując powiedzieć „ołówek” (z hiszpańskiego ”lápiz”). W 1891 r. razem z rodziną przeniósł się do Galicji i tam 10 letni Pablo zaczął wyróżniać się swoimi rysunkami.
Edukacja Pabla Picasso
W wieku zaledwie 14 lat zdał egzamin wstępny do Akademii Sztuk Pięknych w Barcelonie. Na tej samej uczelni profesorem był jego ojciec od 1895 roku. Następnie wstąpił do Akademii San Fernando w Madrycie, ale nie odpowiadało mu tamto środowisko kulturalne, więc wrócił do Barcelony w 1900 roku. Zaczął wtedy bywać w kawiarni Els Quatre Gats, która była miejscem spotkań ówczesnych artystów i intelektualistów.
To w Barcelonie zaczął odchodzić od akademickiego warsztatu, eksperymentując i wprowadzając malarskie innowacje, powoli wytwarzał swój charakterystyczny styl. Swoje sukcesy podsumował później: „Kiedy byłem małym chłopcem, mama powiedziała mi: ‚Jeśli zostaniesz żołnierzem, zostaniesz generałem. Jeśli zostaniesz mnichem, zostaniesz papieżem”. Zamiast tego zostałem malarzem i zostałem Picassem”.
Okres błękitny w twórczości Pabla Picassa
Picasso opuścił Hiszpanię na przełomie wieków, wyjeżdżając do Paryża – tym samym rozpoczął tak zwany “błękitny okres”. To właśnie ten kolor dominuje w jego twórczości z lat 1901‑1904, podkreślając głębokie przygnębienie po śmierci bliskiego przyjaciela Carlosa Casagemasa. W dziełach z tego okresu widoczny jest wpływ artystów takich jak El Greco, Van Gogh i Gauguin.
Okres różowy
Dopiero romans z modelką Fernandą Olivier zapoczątkował jego tak zwany: różowy okres, który trwał od 1904-1906 r.
- 1901‑1904 – okres błękitny
- 1902 – powstaje obraz “Dwie siostry”
- 1903 – powstaje obraz “Życie”
- 1904‑1906 – okres różowy
- 1905 – powstaje obraz “Rodzina kuglarzy”
- 1907 – rozpoczęcie okresu kubistycznego
Źródło: pixabay.com
Kubizm Picassa to jego najbardziej znany styl. Dziełem, które wieńczy etap jego kariery nazwany pre kubizmem są “Panny z Awinionu” (Les Demoiselles d’Avignon, 1907), obraz przedstawiający pięć nagich prostytutek. Poprzez nową koncepcję artystyczną, malarz kwestionuje utarte normy, w których natura miała być dokładnie odwzorowana na płótnie. Artysta spłaszcza bryły, i rozbija obiekty na części.
Okres różowy i błękitny opisane są szczegółowo na stronie Zintegrowanej Platformy Edukacyjnej wraz z ćwiczeniami.
“Panny z Awinionu” – pierwszy obraz Picassa w stylu kubistycznym
W tym obrazie artysta zrywa z perspektywą przestrzenną i klasycznym przedstawieniem kobiecego aktu. W sportretowanych twarzach wyczuwalny jest wpływ sztuki afrykańskiej i prymitywizmu iberyjskiego. Również w 1907 roku Picasso poznał Georges’a Braque’a, który był entuzjastycznie nastawiony do jego nowego obrazu i opowiadał o nim: “To tak, jakby ktoś pił naftę i łykał pakuły, żeby wypluć ogień„. Wcześniejsze prace Picassa cieszyły się uznaniem ale jego prekubistyczne eksperymenty formalne nie wywoływały wśród widzów i krytyków akceptacji. “Burdel w Awinionie” (bo tak brzmiał początkowo tytuł obrazu) wkraczał tematem w obszar społecznego tabu. Obraz został wystawiony przez Picassa pod zmienionym tytułem dopiero 9 lat później, w 1916 roku w Salon d’Antin (bez sukcesu). Dziś jest jednym z najcenniejszych dzieł zachowanych w Museum of Modern Art w Nowym Jorku.
“Panny z Awinionu” są jednak punktem wyjścia, od którego Picasso i Braque rozpoczynają wspólnie intensywne prace nad formułą kubizmu – kierunku, który wpłynął na resztę awangardy i miał wielu naśladowców. Jak opowiadał Picasso: „Niemal każdego wieczoru szedłem do studia Braque’a albo on odwiedzał moje. Każdy z nas chciał zobaczyć, co drugi zrobił w ciągu dnia. Obraz uważaliśmy za nieskończony, dopóki obaj nie czuliśmy, że nie ma tam nic więcej do dodania„. W 1912 r. Picasso przygotował swój pierwszy kolaż (techniką, która do dzisiaj pozostaje środkiem wyrazu sztuki współczesnej). Artystyczne poszukiwania tej pary przerwał wybuch I wojny światowej.
źródło: unsplash.com
Pablo Picasso i surrealizm
Po krótkiej przygodzie z klasycyzmem podczas I wojny światowej, około 1925 roku Picasso wystawił swoje obrazy na wystawie surrealistów. Surrealiści odrzucili wartości, które doprowadziły do tragedii wojny światowej. Zaufali alternatywnej rzeczywistości eksponując zbieg okoliczności, przypadek i marzenie senne. Pierwszymi dziełami Picassa zainteresowanego rolą podświadomości są: “Taniec” i “Pocałunek”. Oba podkreślają także napięcie między malarzem, a jego pierwszą żoną, ukraińską baletnicą Olgą Khokhlovą (z którą miał syna Paula). W 1927 roku Picasso poznał młodą Marię -Thérèse Walter, z którą rozpoczął kilkuletni romans (miał z nią córkę Mayę). W tych latach pojawiają się również motywy minotaura, artysty i modela, powracające w całej jego karierze.
„Guernica” czyli jeden z najbardziej poruszających obrazów
W styczniu 1937 roku, już w trakcie hiszpańskiej wojny domowej, Picasso otrzymuje zlecenie od rządu republikańskiego stworzenia dużego muralu. 26 kwietnia tego samego roku świat obiegła wstrząsająca wiadomość o zbombardowaniu baskijskiego miasta Guernica przez nazistowskie lotnictwo. Był to atak na obiekt cywilny, którego jedynym celem było testowanie nowych metod bombardowania. Picasso wybrał bombardowanie jako temat muralu, tworząc olbrzymi obraz, o przejmującej, uniwersalnej wymowie antywojennej. Stał się międzynarodowym symbolem sprzeciwu wobec brutalności i ludobójstwa. Obraz “Guernica” jest cały w odcieniach czerni i bieli i aktualnie wystawiany jest w Muzeum Narodowego Centrum Sztuki Królowej Zofii w Madrycie. Picasso powrócił do tematyki antywojennej w obrazach “Masakra w Korei”, “Wojna”, “Pokój”.
Picasso życie i twórczość od II Wojny Światowej
Podczas II wojny światowej Picasso mieszkał w Paryżu, gdzie skupił się na wyrobie ceramiki. W 1943 poznał młodą artystkę Francoise Gilot, z którą nigdy się nie ożenił, ale miał z nią dwoje dzieci: Claude i Palomę. Od 1947 do 1950 badał nowe metody wykonywania litografii. Jego twórczość powojenna jest bardzo obfita, różnorodna i trudna do skategoryzowania. Zajmował się sztukami plastycznymi ale także pisarstwem. Według Guinness World Records stworzył ponad 147 800 dzieł sztuki. Przeżył liczne romanse i nigdy nie interesował się losami swoich dzieci.
Pablo Picasso w Polsce
W 1948 r. Picasso pojawił się w Polsce podczas Światowego Kongresu Intelektualistów w Obronie Pokoju we Wrocławiu.
Odwiedził również inne miasta, w tym Warszawę i Kraków. Muzeum Narodowe w Warszawie otrzymało od niego kolekcję ceramiki, grafik i rysunków. W Krakowie kupił dla Gilot kożuszek, w którym ją później malował. Jednym z obrazów jest „Kobieta w polskim okryciu„.
W Warszawie wykonał również mural, potocznie zwany „Syrenką” . W 1953 r. został on zniszczony podczas remontu. Malarz pokojowy zamalowując go, podobno powiedział: „Rany, kto to pani zrobił? Mój szwagier by to namalował”. W 2019 r. mural został odtworzony.
Śmierć Pabla Picassa
W 1957 rozpoczął pracę nad 58 interpretacjami obrazu Las Meninas Velázqueza. W 1961 ożenił się po raz drugi z Jacqueline Roque, z którą pozostał aż do jej śmierci w 1973 (w wieku 91 lat) w Mougins we Francji. Zdobył sławę, uznanie i majątek dzięki pracowitości, talentowi i swoim rewolucyjnym poczynaniom artystycznym. Kiedy skończył 90 lat, Luwr zaprezentował wystawę jego prac (i była to pierwsza w historii tego Muzeum wystawa żyjącego artysty).
Jeśli chcesz przyjrzeć się życiu i twórczości Picassa:
- obejrzyj serial z 2018 r. “Geniusz: Picasso” z Antonio Banderasem
- przeczytaj “Autobiografię Alicji B. Toklas” Gertrudy Stein
- obejrzyj film dokumentalny z 1956 r. “Tajemnica Picassa” (Le Mystère Picasso, reż. Henri-Georges Clouzot).